Stap voor stap: Regelen van respijtzorg om adem te kunnen halen

Wat past bij jou

Het is vaak een behoorlijke stap om deze vorm van zorg te regelen, vooral ook omdat je het gevoel kunt hebben dat niemand de zorg kan bieden zoals jij dat doet. Toch zijn er verschillende mogelijkheden voor respijtzorg die passend en vertrouwd kunnen voelen voor zowel jou als degene voor wie je zorgt.

Er zijn verschillende vormen van respijtzorg die passen bij verschillende soorten vraag.

Vervanging bij vakantie of ziekte

Ga je zelf een periode weg of kan je door andere omstandigheden niet zorg verlenen en kan je naaste niet alleen thuis blijven? Dan heb je verschillende mogelijkheden:

• Logeeropvang: via de gemeente wordt meestal respijtzorg in de vorm van logeren aangeboden. Je naaste verblijft dan op een locatie waar zorg meestal door vrijwilligers wordt verzorgd. Het is dan belangrijk goed na te gaan of de zorg die je naaste nodig heeft daar beschikbaar is;
• Zorghotel: via de huisarts kan Eerstelijns Verblijf (ELV) worden aangevraagd. Er wordt dan een plek gezocht in een zorghotel of een woon-zorginstelling die hiervoor plaatsen aanbiedt.
• Vervanging voor enkele uren per dag: via diverse aanvullende zorgverzekeringen kun je vervangende mantelzorg inhuren voor een aantal uren per dag voor een aaneengesloten periode. Het is goed hiervoor de voorwaarden van je verzekering te bekijken, of te bellen met je verzekering. Het verschilt of deze voorziening beschikbaar is vanuit jouw verzekering of die van je naaste.
• Vervanging door het sociaal netwerk: vraag kennissen en buren van je naaste of zij beschikbaar zijn om voor een specifieke periode jouw taken over te nemen. Vaak is er meer mogelijk dan je denkt wanneer je een specifieke vraag stelt. Het is dan wel handig om tijdig de vraag te stellen.

Respijt op vaste momenten in de week

• Dagopvang kan voor zowel je naaste als voor jezelf een fijn moment zijn dat jullie even je eigen programma hebt. Dagopvang kan door de gemeente vanuit de Wmo geïndiceerd worden.
• Dagopvang light: veel welzijnsorganisaties organiseren programma's in buurthuizen en zorgflats, waar je naaste zonder indicatie naar toe kan. Vaak is er een lunch inbegrepen in een kleine eigen bijdrage hiervoor. Deze programma's hebben vaak aandacht voor valpreventie en bewegen en zijn heel laagdrempelig.
• Vervangende mantelzorg: je kan een organisatie inschakelen om laagdrempelige hulp in en om huis te bieden op vaste momenten. Dit kan voor korte periode (bij voorbeeld ter overbrugging voor een Wlz aanvraag) worden ingezet via veel aanvullende zorgverzekering of uit eigen middelen worden bekostigd. Lees meer over organisaties die deze hulp bieden in dit artikel.
• Individuele begeleiding in de Wlz: wanneer veel zorg nodig is en een Wlz indicatie is afgegeven, kan een deel van het budget worden ingezet voor individuele begeleiding. Deze kan door vervangende mantelzorgorganisaties (zie hierboven) worden verzorgd, of door de thuiszorgorganisatie.

Het vinden van de juiste respijtzorg begint bij het in kaart brengen van de behoeften en wensen. Wat is belangrijk voor degene voor wie je zorgt? En wat is voor jou belangrijk om met een gerust hart afstand te kunnen doen van de zorgtaken?

Het is aan te raden om samen met je naaste en eventueel andere betrokkenen hierover in gesprek te gaan.

Zo creëer je een duidelijk beeld van de ideale vervangende zorg.

Veel gemeentes bieden informatie over het vinden van respijtzorg. Via onze Wmo Wegwijzer kun je dit opzoeken, zie het voorbeeld voor gemeente Utrecht. Ook vind je daar de gegevens hoe je het kan aanvragen.

Hoe vind je de juiste aanbieder

Wanneer je de knoop doorhakt en kiest voor een respijtzorgaanbieder, probeer dan een proefperiode af te spreken. Zo kunnen zowel jij als je naaste wennen aan de nieuwe situatie en kan er nog bijgestuurd worden waar nodig.

Voor jou is het belangrijk dat je blijft communiceren met de zorgaanbieder gedurende de hele periode van vervangende zorg. Wees open over je verwachtingen en ervaringen en voel je vrij om aan de bel te trekken als dingen anders gaan dan besproken.

Tot slot, vergeet niet om te ontspannen in de tijd die je voor jezelf hebt vrijgemaakt.