Welke soorten zorgverlof zijn er voor jou als medewerker?
Wetgeving & financiën
10-01-2024
6 min
Moet je een keer mee naar de dokter of zorg je al langere tijd en intensiever voor (één van je) ouders, voor een vriend, een kind of iemand anders die deze hulp van je nodig heeft? Misschien ben je mantelzorger of moet je gewoon een keer eerder naar huis om je zoon te helpen die nu herstelt van z’n gebroken been.
Het kan best lastig zijn om dit te combineren met je werk. Heb je een fulltimebaan of werk je een paar dagen per week, en komt dat soms niet goed uit? Je kunt gebruik maken van verschillende soorten zorgverlof. Die zijn er voor mantelzorgers en voor iedereen die (een keer) voor anderen moet zorgen. Je hoeft dus geen mantelzorger te zijn om er gebruik van te maken.
De verschillende soorten zorgverlof bieden je de flexibiliteit om je werkzaamheden neer te leggen als dat echt nodig is of met je werkgever te plannen dat je een tijdje minder zal werken. Maar welke soorten verlof zijn er beschikbaar voor medewerkers die zorgen, hoe stem je dit af met je werkgever en op hoeveel uur of hoeveel dagen per jaar heb je eigenlijk recht? We zetten het voor je op een rij.
Mantelzorg onder werktijd
Er zijn allerlei situaties denkbaar, zowel voor ouders, kinderen, vrienden en andere bekenden die je hulp biedt. In de meeste gevallen kun je dat waarschijnlijk goed plannen, maar soms dreigt het in de knel te komen met je werk. Je hebt dan de mogelijkheid om gebruik te maken van in ieder geval 3 soorten verlof.
3 soorten verlof om zorg te verlenen
Benieuwd welke soorten dat zijn? We zetten ze voor je op een rij:
Calamiteitenverlof
Moet je onverwachts naar huis omdat je kind ziek is geworden? Of belt je vader dat je moeder is gevallen en dringend naar het ziekenhuis moet? Je kunt gebruik maken van calamiteitenverlof. Je gebruikt dit verlof om de eerste zaken te regelen, gedurende een paar uur tot maximaal een paar dagen. Standaard wordt je salaris gewoon doorbetaald. Vraag je werkgever of leidinggevende om calamiteitenverlof op te nemen. Die mag een redelijk verzoek niet weigeren. In jouw CAO kan een afwijkende regeling zijn afgesproken. Deze mag nooit ongunstiger voor je uitpakken.
Kortdurend zorgverlof
Moet er ineens zorg geregeld worden of moet je zelf zorgen voor een van je ouders, een kind, vriend of andere bekende? Je kunt kortdurend zorgverlof opnemen. Dat is bovendien mogelijk als de zorg die je al langer verleent ineens intensiever wordt of wanneer een vaste verzorgende plotseling ziek wordt. Je kunt per 12 maanden gebruik maken van 2x het aantal uren dat je per week werkt. Dus werk je 20 uur per week? Dan mag je 2 x 20 = 40 uur kortdurend zorgverlof per jaar opnemen. Overleg met je werkgever hoe je de uren kunt opnemen.
Let op: je werkgever is verplicht om tijdens het kortdurend zorgverlof minimaal 70% van jouw salaris door te betalen, en dat moet minimaal het minimumloon zijn. Houd er rekening mee dat dit in jouw CAO anders geregeld kan zijn.
Langdurend zorgverlof
Moet je langere tijd voor iemand in je omgeving zorgen die levensbedreigend ziek is? Je kunt langdurend zorgverlof opnemen. Je hebt per 12 maanden recht op 6x het aantal uren dat je per week werkt. Dus werk je 20 uur per week? Dan mag je 6x 20 = 120 uur langdurend zorgverlof per jaar opnemen. Overleg met je werkgever hoe je de verlofuren kunt opnemen.
Let op!
Neem je langdurend zorgverlof op? Je werkgever hoeft je dan geen salaris door te betalen, in tegenstelling tot bij calamiteitenverlof en kortdurend zorgverlof. Soms is dit in de CAO anders geregeld, dus vraag hiernaar bij je werkgever.
Meerdere mogelijkheden in de CAO
Zoek je andere mogelijkheden voor meer verlof en tijd om te zorgen voor kinderen, ouders of anderen in je omgeving? Het is belangrijk om je werkgever goed op de hoogte te brengen van de zorgsituatie. En kom je er niet uit met de wettelijke verlofregelingen voor medewerkers? Ga het gesprek met je werkgever aan, om samen te bedenken wat er nog meer mogelijk is. Misschien kun je jouw werktijden aanpassen of kan de werkgever je tegemoetkomen met extra verlofdagen.
Extra verlofdagen
Dat kan zowel betaald als onbetaald, afhankelijk van de afspraken die je daarover maakt. Houd er rekening mee dat je geen recht hebt op onbetaald verlof, al kunnen er in de CAO wel afspraken over gemaakt zijn. In de basis geldt dat je dit samen met je werkgever afspreekt. Dit kan gevolgen hebben voor je inkomen en opgebouwde rechten, dus bespreek ook dat met je werkgever.
Tip:
Wil je jouw onbetaald langdurig verlof over een langere periode spreiden? Je kunt het in deeltijd opnemen. Je krijgt dan loon over het aantal uren dat je nog wel werkt. Het bied je misschien de mogelijkheid om flexibeler zorg aan te bieden.
Flexibele werktijden
Je kunt ten slotte een beroep doen op de Wet Flexibel Werken. Dat biedt je als werknemer de mogelijkheid om thuis of op bepaalde meer gunstige tijden te werken. En wil je de arbeidsduur aanpassen, om zorg te kunnen verlenen? Je hebt het recht om daarom te vragen bij je werkgever. Houd er rekening mee dat een werkgever niet verplicht is om dit te accepteren. De gemaakte afspraken kunnen bovendien ook hierbij gevolgen hebben voor jouw opgebouwde rechten, dus bespreek dat uitgebreid met je werkgever. De voorwaarden en precieze mogelijkheden vind je op de website van de Rijksoverheid.
Let op!
Werk je bij een bedrijf met minder dan 10 medewerkers? Dan is de Wet Flexibel Werken helaas niet van toepassing.
Hulp bij het uitzoeken van het juiste verlof
Het kan best lastig zijn om op je werk over de thuissituatie te spreken. Toch zal een leidinggevende of werkgever in de meeste gevallen graag met je meedenken. Dit kan je helpen om de zorg goed te organiseren. Het kan bovendien helpen drempels weg te nemen, om verlof aan te vragen als je dat nodig hebt.
Tip:
Vraag de HR-afdeling eens naar de speciale regelingen om je te helpen. Je kunt ondersteuning krijgen van de Hulplijn van Zorggenoot, als je met de informatie op deze website nog niet voldoende handvaten hebt.
Stel je in ieder geval zoveel mogelijk open op. Houd er rekening mee dat je werkgever of leidinggevende jouw situatie misschien (nog) niet precies kent. Geef bijvoorbeeld aan dat het urgent is als je calamiteitenverlof wilt opnemen. Probeer ieder verlof zo vroeg mogelijk aan te vragen, om je werkgever op tijd op de hoogte te stellen van wat er speelt. Bewaar bovendien alle brieven van artsen en andere communicatie, zodat je dit eventueel kunt gebruiken als bewijs richting je werkgever.
